Ceny energii na rynkach pozostają niestabilne. Koleje, jako w znacznym stopniu zelektryfikowany środek transportu, są w znacznym stopniu dotknięte wysokimi cenami energii i ponoszą dodatkowe koszty roczne szacowane na 10 mld EUR dla sektora. Powoduje to poważne obawy o stabilność finansową działalności kolejowej.
Dyrektor wykonawczy CER Alberto Mazzola powiedział: "Musimy uniknąć odwrotnej zmiany modalnej, w której logistyka przenosi się z mniej zanieczyszczających do bardziej zanieczyszczających środków transportu. Tak właśnie będzie, jeśli ceny energii elektrycznej nie zostaną obniżone dla usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, takich jak kolej. Brak pilnego naprawienia sytuacji zagrozi wszystkim wysiłkom podjętym w ostatnim dziesięcioleciu, a także polityce sformułowanej na lata 2030 i 2050 w celu promowania ekologicznej transformacji europejskiej mobilności."
Przy 80% wszystkich pasażerskich i towarowych kilometrów napędzanych trakcją elektryczną, kolej jest największym pojedynczym odbiorcą energii elektrycznej w Europie. Według danych Eurostatu, koleje zużywają około 50 miliardów kilowatogodzin energii elektrycznej rocznie. Odpowiada to 2% energii elektrycznej dostępnej do zużycia w UE-27.
W październiku CER przeprowadził konsultacje z przedsiębiorstwami kolejowymi w celu zebrania najnowszych informacji na temat trendów cen energii elektrycznej i odpowiednich środków wsparcia w łagodzeniu kryzysu energetycznego. Według ankiety:
- Europejskie koleje płacą już średnio 200 €/MWh za energię elektryczną. W zależności od rodzaju kontraktu na energię, firmy narażone były na ceny sięgające 870 € /MWh.
-
Szacowana cena na rok 2023 wynosi od 300 do 400 EUR/MWh. Należy zauważyć, że przewoźnicy kolejowi przewidują średnią cenę 500 EUR/MWh, co dodatkowo ogranicza konkurencyjność kolei w zakresie transportu intermodalnego, ponieważ w ostatnich miesiącach ceny oleju napędowego wzrosły w stosunkowo mniejszym stopniu.
-
Pomimo wcześniejszych wezwań sektorowych, w chwili obecnej sektor ten nie otrzymuje prawie żadnego wsparcia. Podczas gdy kilka państw członkowskich rozważa środki pomocy państwa, przedsiębiorstwa kolejowe nie otrzymują wystarczającego wsparcia.
Perspektywy są niepokojące, a zapewnienie sobie przystępnych cen lub jakichkolwiek stałych umów krótkoterminowych jest obecnie zbyt kosztowne dla przedsiębiorstw kolejowych. Bez jakiejkolwiek interwencji ze strony państw członkowskich wyższe ceny energii elektrycznej doprowadzą ostatecznie do przekierowania ruchu kolejowego lub nawet do odwrotnego przesunięcia modalnego na rzecz bardziej energochłonnego, ale tańszego transportu drogowego opartego na ropie naftowej, co jest sprzeczne z celami strategii UE dotyczącej zrównoważonej i inteligentnej mobilności.
Ponadto, biorąc pod uwagę, że koleje odgrywają strategiczną rolę w transporcie energii (co widać na przykładzie priorytetowego traktowania usług transportu kolejowego w Niemczech lub w Polsce), CER powtarza, że koleje powinny być chronione przed wszelkimi celami dotyczącymi zmniejszenia popytu na energię.
