Możliwość udziału w aukcji aktywów Operail Leasing, spółki zależnej Operail, estońskiej państwowej grupy kolejowej, została przedstawiona ponad czterdziestu firmom. Dwadzieścia zainteresowanych podmiotów złożyło swoje oferty na różnych etapach procesu.
Sprzedaż odbywała się w trzech etapach. W pierwszej fazie, w grudniu ubiegłego roku, sprzedano 522 wagony znajdujące się na Ukrainie za 6,51 mln euro. W drugim etapie, w grudniu ubiegłego roku i w styczniu tego roku, Operail zawarł umowy sprzedaży z dwoma nabywcami, którzy kupili 807 wagonów za cenę 22,1 mln euro.
W trzecim etapie, w ciągu ostatnich kilku miesięcy, Operail sprzedał wszystkie pozostałe 1 036 wagonów wynajmowanych przez Operail Leasing. W wyniku aukcji wagony zostały sprzedane sześciu estońskim firmom i jednej firmie z Kazachstanu. Łączna wartość tych transakcji wyniosła 22,7 mln euro.
"Ogólnie rzecz biorąc, szczegółowy proces sprzedaży i jego wynik można uznać za sukces Operail, chociaż okazał się dłuższy niż pierwotnie planowano z powodu wojny na Ukrainie. Dla nas sprzedaż wszystkich wynajmowanych wagonów oznacza, że biznes wynajmu wagonów Operail Leasing można uznać za zakończony" - powiedział Merle Kurvits, członek zarządu Operail i dyrektor wykonawczy Operail Leasing.
Wynajem wagonów to od sześciu lat najbardziej dochodowy biznes Operaila, odpowiadający za 99% jego zysków. W okresie 2017-2022 wagony Operail i Operail Leasing zarobiły łącznie 68 mln euro z tytułu wynajmu.
Operail rozpoczął wynajem wagonów w 2001 roku, kiedy firma była jeszcze częścią AS Eesti Raudtee. W 2009 roku biznes wynajmu wagonów wraz z transportem towarowym został przeniesiony do osobnej spółki EVR Cargo (później Operail). W 2017 roku działalność została rozszerzona i zakupiono kolejne wagony. Latem 2021 roku wynajem wagonów został skupiony w spółce zależnej Operail Leasing.
"Powodem rozszerzenia działalności było to, że po wydarzeniach Brązowej Nocy (protesty rosyjskojęzycznych mieszkańców w Tallinie), rosyjski tranzyt przez Estonię znacznie się zmniejszył i transport towarowy osobno nie był już samowystarczalny. Ponieważ transport towarowy jest strategicznie ważny dla kraju, należało znaleźć sposób na utrzymanie ekonomicznej opłacalności. Szukaliśmy alternatywnych dochodów, dopóki transport towarowy w Estonii nie zostanie zoptymalizowany i zreformowany. Media odniosły wrażenie, że wynajem wagonów jest "rosyjskim biznesem" Operail. To nieprawda, biznes ten został uruchomiony z odwrotnego powodu - aby zmniejszyć zależność od transportu towarów w tranzycie z Rosji - wspomina prezes zarządu AS Operail Raul Toomsalu.
Przez cały okres funkcjonowania model biznesowy polegał na dzierżawie wagonów firmom europejskim, które wykorzystują je do przewozu towarów koleją o długości 1.520 mm, zarówno w kraju, jak i za granicą.
Ponieważ leasing wagonów nie jest dla państwa działalnością strategiczną, a sektor ten z powodzeniem funkcjonuje także na wolnym rynku, państwo postanowiło wyjść z tego biznesu. Pomysł ten został wpisany do umowy koalicyjnej w 2016 roku, a w praktyce wycofywanie się rozpoczęło się wiosną 2021 roku. Wiosną 2022 roku, w związku z rosyjską agresją, zmienił się sposób sprzedaży - zamiast częściowej prywatyzacji AS Operail Leasing, zdecydowano się na sprzedaż jego aktywów.
