W Szwecji ambicja przejścia na bardziej energooszczędne środki transportu jest kluczowym elementem realizacji rygorystycznych celów klimatycznych Unii Europejskiej. Pomimo długotrwałych zamiarów zwiększenia przepustowości i wydajności systemów kolejowego transportu towarowego, przedstawiciele branży informują o minimalnych postępach w osiąganiu tych celów.
Wraz z rosnącym zapotrzebowaniem społecznym na logistykę i corocznym wzrostem transportu towarów, UE i Szwecja podkreślają znaczenie inwestowania w opcje transportu niskoemisyjnego. Wskazuje się jednak na wyzwania, takie jak ograniczenia infrastrukturalne, które powodują wąskie gardła, oraz rosnące opłaty za korzystanie z torów, które sprawiają, że kolej staje się coraz droższą opcją dla transportu towarowego. Oczekiwany 37% wzrost opłat za korzystanie z kolei w Szwecji w przyszłym roku prawdopodobnie jeszcze bardziej obniży i tak już niskie marże, podkreśla Hector Rail.
Scheibe sugeruje, że większa część obecnego transportu mogłaby i powinna zostać przeniesiona na kolej, pod warunkiem zmiany warunków. Mogłoby to obejmować stosunkowo niedrogie inwestycje, które mogłyby szybko zwiększyć wolumeny, takie jak usuwanie wąskich gardeł poprzez rozbudowę bocznic lub wzmocnienie mostów i priorytetowe traktowanie konserwacji. Wzrost kosztów i utrzymujące się wąskie gardła wydają się jednak sprzeczne z celami inicjatyw klimatycznych.
Ponadto sektor kolei towarowych stanął w obliczu niepewności związanej z opóźnionym wdrażaniem nowych systemów cyfrowych. Systemy te wymagają znacznych inwestycji ze strony poszczególnych firm, ale ich wprowadzanie jest powolne. Nowy system planowania pociągów przez Szwedzką Administrację Transportu (Trafikverket), mający na celu zwiększenie elastyczności poprzez bieżące planowanie zamiast stałych rozkładów jazdy, napotkał problemy z wdrożeniem, co doprowadziło do nieefektywności i opóźnień w 2023 r. Scheibe podkreślił wpływ na prywatnych operatorów, sugerując, że bardziej integracyjne zaangażowanie organizacji branżowych i operatorów kolejowych przewozów towarowych mogłoby poprawić sytuację.
Opóźnione wdrożenie Europejskiego Systemu Sterowania Pociągiem (ETCS), będącego częścią Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym (ERTMS), również stanowi wyzwanie. Chociaż ETCS ma na celu ułatwienie transgranicznego ruchu towarowego, jego powolne wdrażanie w Szwecji budzi obawy. Znaczące inwestycje poczynione przez operatorów transportu towarowego w celu wyposażenia lokomotyw w system mogą stać się zbędne, jeśli pełne przyjęcie systemu zostanie opóźnione aż do 2070 r., podkreśla Hector Rail.
Pomimo tych wyzwań, nadal istnieje fundamentalny optymizm co do potencjalnych ulepszeń, jakie te nowe systemy mogą przynieść branży. Jednak tempo rozwiązywania problemów związanych z przepustowością i wdrażaniem nowych technologii jest frustrująco powolne dla zainteresowanych stron, co wpływa nie tylko na firmy i ich klientów, ale także na potencjalny wkład sektora kolejowego w łagodzenie zmian klimatycznych - podsumowuje Scheibe.
